วัคซีน mRNA คืออะไร? และทำไมคนไทยถึงเรียกร้อง?

วัคซีน mRNA คืออะไร? และทำไมคนไทยถึงเรียกร้อง?

กระแสเรียกร้อง วัคซีน mRNA มาแรง จนเกิดแฮชแท็ก #ต้องการmRNAvaccine ในโลกโซเชียล ทำให้หลายๆ คนอยากที่จะรู้จักกับวัคซีนชนิด mRNA ที่กำลังเป็นกระแสอยู่ ณ ตอนนี้ ผมจึงได้ทำการรวบรวมข้อมูลต่างๆ เกี่ยวกับวัคซีนชนิด mRNA ตั้งแต่รูปแบบการทำงานไปจนถึงประสิทธิภาพในการป้องกันโรคโควิด-19 มาให้ทุกคนได้รู้จักกันครับ

mRNA (messenger Ribonucleic Acid) คือ สารพันธุกรรมที่อยู่ในเซลล์ของร่างกายทำหน้าที่ออกคำสั่งให้เซลล์ผลิตโปรตีนขึ้นตามรหัสคำสั่งนั้นๆ เป็นกลไกปกติของร่างกาย โดยหลักการทำงานของวัคซีนป้องกันโรคโควิด-19 ชนิด mRNA ก็คือ การเอาชิ้นส่วนสารพันธุกรรมของเชื้อโควิด-19 ส่วนที่เกี่ยวข้องกับการสร้างโปรตีนส่วนที่เป็นปุ่มหนามของเชื้อไวรัส (Spike protein) นำมาสังเคราะห์เป็นรหัสคำสั่งที่เรียกว่า S-spike mRNA ซึ่งเมื่อฉีดวัคซีนชนิด mRNA เข้าสู่ร่างกายจะทำให้เซลล์ในร่างกายผลิตโปรตีนส่วนที่เป็นปุ่มหนามของไวรัส และโปรตีนที่ผลิตจะทำหน้าที่เป็นตัวกระตุ้นภูมิคุ้มกัน (Antigen) ให้ร่างกายรู้จักกับเชื้อโรคโควิด-19 และสร้างภูมิคุ้มกัน (Antibody)เพื่อป้องกันการเจ็บป่วยหรือเสียชีวิตจากโรคโควิด-19 โดยธรรมชาติ สารพันธุกรรม mRNA เหล่านี้จะถูกขจัดออกจากร่างกายภายในระยะเวลาไม่นาน จึงไม่สะสมหรือฝังตัวอยู่ในนิวเคลียสของเซลล์ในร่างกาย

ปัจจุบันทั่วโลกได้ฉีดวัคซีนป้องกันโรคโควิด-19 ชนิด mRNA มากกว่า 500 ล้านโดส จากการศึกษาพบว่ามีโอกาสเกิดผลข้างเคียงต่ำประมาณ 3-5 คน ต่อ 1 ล้านโดส โดยภาพรวมถือได้ว่าวัคซีนชนิดนี้มีความปลอดภัยสูง และเป็นวัคซีนที่ได้ผลในการป้องกันการติดเชื้อโรคโควิด-19 สูงถึงร้อยละ 95 ซึ่งขณะนี้มี 2 บริษัท ได้แก่ บริษัทไฟเซอร์-ไบโอเอ็นเทค (Pfizer-BioNtech) และบริษัทโมเดอร์นา (Moderna) ที่ได้ทำการผลิตวัคซีนโดยใช้เทคโนโลยีชนิด mRNA นี้ และได้รับการอนุมัติตามมาตรการฉุกเฉินจากองค์การอาหารและยาสหรัฐ (FDA) เป็นที่เรียบร้อยแล้ว นี่จึงเป็นเหตุผลที่ทำให้วัคซีนทั้ง 2 ยี่ห้อ ได้รับความสนใจเป็นอย่างมาก ด้วยความเชื่อมั่นว่าสามารถรับมือกับไวรัสโควิด-19 ที่กลายพันธุ์ จึงเหมาะสมที่จะใช้เป็นวัคซีนเข็มที่ 3 เพื่อช่วยกระตุ้นภูมิคุ้มกันได้นั่นเอง

ข้อดี วัคซีนชนิด mRNA

• สามารถผลิตวัคซีนได้ง่าย รวดเร็ว
• สามารถปรับปรุงวัคซีนเพื่อรองรับสายพันธุ์หากมีการกลายพันธุ์ได้ง่าย
• แม้จะมีข้อมูลเกี่ยวกับการแพ้ และเป็นเทคนิคการผลิตวัคซีนแบบใหม่ ที่ยังไม่เคยใช้ในการผลิตวัคซีนตัวอื่น ทำให้มีความกังวลเรื่องความปลอดภัยระยะยาว แต่อย่างไรก็ตาม ในช่วงเวลาอันสั้น ได้มีการนำไปใช้แล้วกว่า 100 ล้านโดส ทำให้มีประสบการณ์การใช้อย่างรวดเร็ว ที่ทำให้มั่นใจถึงความปลอดภัยได้

ข้อจำกัด วัคซีนชนิด mRNA

• ต้องเก็บรักษาวัคซีนที่อุณหภูมิต่ำมาก เนื่องจาก mRNA ถูกทำลายได้ง่าย
• ต้องอาศัยนาโนพาร์ติเคิล (Nanoparticle) ซึ่งเป็นสารที่นำมาห่อหุ้มป้องกัน และเป็นตัวนำพา mRNA โดยสารนี้อาจกระตุ้นการแพ้ที่รุนแรงได้

 

นอกจากนี้ ดร.ศุภวุฒิ สายเชื้อ ยังเคยได้ให้ข้อมูลไว้เกี่ยวกับวัคซีนชนิด mRNA ผ่านคอลัมน์ Healthy Aging บนเว็บไซต์ประชาชาติธุรกิจ เมื่อวันที่ 2 มกราคม 2564 โดยอ้างอิงจาก Derrick Rossi ซึ่งเป็นผู้เชี่ยวชาญชื่อดังแห่งคณะ Stem Cell and Regenerative Biology ของ Harvard Medical School และยังเป็นหนึ่งในผู้ก่อตั้งบริษัท Moderna ได้ทำการคาดการณ์ถึงอนาคตในอีก 10 – 20 ปีข้างหน้าว่า การผลิตวัคซีนเพื่อรักษาโรคติดต่อเกือบทุกชนิดนั้นอาจต้องอาศัย mRNA technology นี้อีกด้วย

 

 

ข้อมูลอ้างอิง

1. บทความเรื่อง “รู้จัก วัคซีน mRNA ที่คนไทยเรียกร้อง” https://bit.ly/3wPY0xW
2. บทความเรื่อง “รู้จักวัคซีน mRNA ปราการปกป้องโควิด-19 ที่คนไทยต้องการ” https://bit.ly/3hOTueR